İCRA DOSYASINDA BORÇLUNUN SATIŞ YETKİSİ ALMASI
28.05.2022 Tarihinde yayınlanan Resmi Gazete’de 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanununun 111/a maddesinde düzenlenen borçluya satış yetkisi verilmesine dair hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Kanun koyucunun hazırlamış olduğu bu kanun değişikliği ve yönetmelikle hacizli malın ihale ile satılması sonucunda ortaya çıkan birtakım zararların önüne geçilmek istenilmiştir. İhale ile satışı yapılan malın piyasa değerinin altında satılması ve alacaklının söz konusu alacağına geç ulaşma ihtimali gibi sorunların varlığı söz konusuyken, ilgili yeni düzenleme ile bunun önüne geçilmektedir.
Borçlunun veya borçlu namına 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimse huzurunda yapılan hacizlerde, kıymet takdirini içeren haciz tutanağının borçluya ayrıca tebliğ edilmesi gerekmez. Borçlunun veya borçlu namına Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimsenin yokluğunda yapılan hacizlerde ise kıymet takdirini içeren haciz tutanağı borçluya tebliğ edilir.
Haczedilen malın değerini gösterir kıymet takdirini içeren haciz tutağının borçluya tebliğ edilmesinden itibaren 7 gün içinde ilgili icra dairesine rızaen satış yetkisinin verilmesi için başvuruda bulunmalıdır.
İcra dairesine, borçlu tarafından yapılan başvurusu neticesinde haczedilen malın satışı için rızai satış bedelinin tespitinin yapılmasında uygulanan yöntem, haczedilen malın kesinleşen muhammen kıymetinin yüzde doksanına karşılık gelen miktar ile o malla güvence altına alınan ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından hangisi fazla ise bu miktarı ve ayrıca bu miktara ilave olarak bu aşamaya kadar haczedilen mal için yapılan takip masrafları toplamından az olmayacak şekilde rızai satış bedelinin tespiti yapılır
İcra müdürlüğü, rızaen satış yetkisi verilmesini isteyen borçluya, kıymet takdirinin kesinleşmesinden sonra cebrî satış işlemlerini durdurarak haczedilen malın rızaen satışı için bir yetki belgesi düzenleyerek, ilgili belgeyi borçluya tebliğ eder.
BORÇLUYA SATIŞ İÇİN 15 GÜNLÜK SÜRE VERİLMESİ
İcra müdürlüğünün borçluya kıymet takdirinin kesinleşmesinden sonra rızai satış bedelinin de belirlenmesiyle, hazırlamış olduğu rızaen satış yetkisini borçluya tebliğ etmekle haczi yapılan satışı söz konusu olan malın satılması için borçluya 15 günlük süre vermektedir.
Borçlu, rızaen satış yetkisinin kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 15 günlük süre içerisinde söz konusu malın satışını gerçekleştirmesi gerekmektedir. Söz konusu malın alıcısı belirlenen asgari rızai satış bedelinden az olmamak kaydıyla, borçluyla anlaştıkları bedeli borçluya verilen on beş günlük süre içinde icra dairesinin banka hesabına ödemesi zorunludur.
Gerekli bilgi ve belgeleri temin edildikten sonra rızai satışın şartlarının sağlandığı tespit edilirse, icra müdürlüğü satışın onayı ile malın devir ve teslim işlemlerinin yapılmasına karar verilmesi için dosyayı derhâl mahkemeye gönderir. Mahkemenin kabul kararı ile malın mülkiyeti alıcıya geçer. İcra dairesince malın devir ve teslim işlemleri yapılır.
Mahkeme, rızaen satış şartlarının oluşmadığına karar vermiş ise satışı söz konusu olan malın alıcısının icra dairesine yapmış olduğu ödeme, alıcının bildirmiş olduğu banka hesabına iade edilir.
Mahkeme, söz konusu malın rızaen satışında herhangi bir eksik hususun olmadığına karar vermesi halinde devir ve teslim işlemleri, mal üzerindeki tüm hacizlerin kaldırılması suretiyle gerçekleştirilir.
Kanun koyucu yapmış olduğu ilgili düzenlemeyle, satışı gerçekleştirilen hacizli maldan alacaklı ve borçlu aleyhine doğan zararları gidermeyi amaçlamış olup, söz konusu düzenlemenin yerinde olduğunu söyleyebiliriz.